Hoe lang nog voordat biobased chemie doorbreekt?

Over hoelang we nog hebben voordat de fossiele brandstoffen (olie, gas en kolen) echt op zijn worden al decennia lang discussies gevoerd. Telkens weer worden er nieuwe bronnen gevonden of komen er nieuwe technologieën beschikbaar die de productie van voorheen niet winbare reserves beschikbaar maken. Zo is bekend dat de Noordpool nog grote hoeveelheden onontdekte reserves van olie en gas heeft. In een Amerikaans onderzoek is een schatting gemaakt dat de Noordpool alleen al 30 procent van de nog niet ontdekte aardgasreserves bevat, ofwel bijna twee derde van de bewezen gasreserves in het Midden-Oosten en 13 procent van de nog onontdekte reserves voor wat betreft olie.

We leven in een aan fossiele brandstof verslaafde maatschappij en dat zal niet van de één op de andere dag over zijn. Toch kan je je voorstellen dat het echt een keer “op” is. Zelfs als “op” betekent dat alleen de zeer moeilijk toegankelijke bronnen nog gebruikt kunnen worden, zal dit een effect op het prijspeil van deze fossiele brandstoffen gaan hebben. Indirect worden daarmee de grondstoffen die gebruikt worden in de chemische industrie ook schaarser en zullen ze hoe dan ook duurder gaan worden.

De ontwikkeling van biobased

De chemische industrie in Europa zoekt schoorvoetend naar alternatieven, zoals grondstoffen op basis van biomassa (biologisch afbreekbare resten van planten en bomen) in plaats van olie en/of gas. Ik noem bewust Europa en schoorvoetend in één zin, want net als met de implementatie van revolutionaire technologieën om chemische en fysische processen te verbeteren (procesintensivering), loopt het hier niet echt hard ten opzichte van andere continenten.

Met schaliegas in overvloed zou je het wellicht niet verwachten, maar de Verenigde Staten loopt aardig voorop met het uittrekken van miljarden ten behoeve van het ontwikkelen van deze zogenaamde biobased economie, evenals China en Azië. Nu is er ook in Europa daadwerkelijk een innovatieprogramma opgericht (tussen kennisinstellingen, industrie en brancheverenigingen), het Biobased Industry Consortium (BIC) om gezamenlijk de toepassingen van biologische grondstoffen te ontwikkelen.

De verwachting is dat de ontwikkeling van producten op basis van biologische grondstoffen voorlopig vooral moet worden gezocht in kleinere volumes met hoge toegevoegde waarde. Uit sinaasappelschillen kan men onder andere bio-ethanol maken en  anti kankermedicijnen uit de stof Limoneen en cellulose ten behoeve van waterzuivering produceren. Uit suikerbieten komt Galactarzuur, die bijvoorbeeld zijn toepassing vindt als corrosieremmer en complexe polymeren uit CO2 of biologische bron als grondstof voor bio-plastic. Maar chemicaliën die in grote hoeveelheden worden geproduceerd, zoals ethyleen en propyleen, zullen naar verwachting voorlopig toch nog gewoon uit fossiele olie en gas worden gemaakt. Ondanks het feit dat er ontwikkelingen zijn in chemische recycle van plastic tot monomeren of olie, die dan vervolgens weer als voeding in de fossiele krakervoeding kan worden bijgemengd, is dit voorlopig nog een slok op een borrel.

Duidelijke keuzes

Een bedrijf als DSM heeft, heel knap, 3 transities doorgemaakt sinds haar onstaan. Van mijnbedrijf, via petrochemie naar bio-science. Daarmee hebben ze een duidelijke richting bepaald en de keuze gemaakt om specialist te worden voor biobased chemicals. Zo hebben ze produceren ze   nylon gebaseerd op basis van wonderolie, rubber op basis van raapzaadolie en een polyesterhars op basis van suiker.

Hoogwaardige toepassingen dus met als basis een biologische grondstof.

Bron: website Mazda

De ontwikkeling van biobased producten werd in het verleden nog weleens tegengehouden doordat als tegenargument kon worden aangewend dat deze producten ten koste gaan van voedsel. Maar met biomassa grondstoffen zoals lignine, wat in meer dan overvloedige aanwezig is, valt dit argument weg.

Heb jij een mening hierover? Geef een reactie in het commentaarveld of Tip dan de redactie, dan kunnen we er een blog over schrijven of kunnen we erop reageren en kunnen we er allemaal wat van leren.

Elke maand een nieuwe pro6blog ontvangen met thema’s procestechnologie, energie en procesveiligheid? Meld je dan aan